LUẬT BÓNG ĐÁ 5 NGƯỜI THEO TIÊU CHUẨN FIFA

Luật bóng đá 5 người mới nhất theo tiêu chuẩn FIFA được áp dụng toàn thế giới. Luật này quy định chi tiết từ sân bóng đến các cầu thủ, trọng tài. Để hiểu rõ hơn về luật này, colindub.com sẽ tóm tắt luật thi đấu giúp bạn hiểu rõ hơn.

1. KHÁI NIỆM LUẬT BÓNG ĐÁ LÀ GÌ?

Luật bóng đá được hiểu đơn giản là hệ thống các quy định được áp dụng trong các giải đấu bóng đá. Luật được áp dụng trên phạm vi toàn thế giới, yêu cầu tất cả cầu thủ, trọng tài, huấn luyện viên… nắm rõ.

Luật bóng đá dựa trên số cầu thủ được phân loại gồm:

• Luật bóng đá 5 người
• Luật bóng đá 7 người
• Luật bóng đá 11 người

2. TỔNG QUAN VỀ LUẬT BÓNG ĐÁ 5 NGƯỜI

Luật 1: Quy định về sân thi đấu

Kích thước sân thi đấu: 

• Hình chữ nhật, chiều dài từ 25m đến 42m, chiều rộng từ 15m đến 25m.
• Tuy nhiên đối với các trận đấu bóng đá quốc tế thì chiều dài tối từ 38m đến 42m và chiều rộng từ 18m đến 25m.

Các giới hạn sân thi đấu: 

• Sân thi đấu bóng đá được xác định gồm các giới hạn đường: Đường biên dọc, đường biên ngang, vòng tròn giữa cân, đường giới hạn nửa sân và các đường kẻ sân có chiều rộng 8cm.

Khu phạt đền: 

• Hay còn được gọi là đường 6m được xác định từ biên ngang của mỗi phần sân.
• Cột dọc cầu môn làm tâm kẻ vào trong sân ¼ đường tròn có bán kính 6m. Sau đó nối điểm cuối của 2 cung ¼ đường tròn được một đoạn thẳng dài 3,16 song song và cách đều đường biên ngang 6m.

Chấm phạt đền thứ nhất: 

• Điểm này nằm trên đường 6m và ở giữa đoạn thẳng 3,16m vuông góc với đường biên ngang, cách biên ngang 6m.

Chấm phạt đền thứ hai: 

• Nằm chính giữa trên đường thẳng vuông góc với biên ngang và cách 10m.

Cung đá phạt góc: 

• Được xác định là ¼ đường tròn có bán kính 25cm, có tâm là mỗi góc sân.

Khu vực thay thế cầu thủ: 

• Nằm trên đường biên dọc, khu vực ngồi của cầu thủ và huấn luyện viên có chiều dài 5m xác định bởi hai đoạn vuông góc với đường biên dọc.

Cầu môn: 

• Được đặt ở giữa mỗi đường biên ngang gồm có thanh xà ngang song song với mặt sân thi đấu và hai cột dọc vuông góc với mặt sân. 3m là khoảng cách giữa hai cột dọc và khoảng cách từ thanh xà ngang với mặt đất là 2m.
• Bề rộng và bề dày của xà ngang và cột dọc là 8cm. Về lưới của cầu môn được làm bằng sợi vải, sợi đay hoặc nylon.
• Lưới được mắc vào cột dọc, xà ngang và gắn xuống mặt sân một cách chắc chắn. Chiều sâu của cầu môn là 80cm ở phía trên và dưới mặt đất là 100cm.

Sự an toàn: 

• Hệ thống cầu môn phải được cố định để tránh trường hợp bị đổ.
• Ngoài ra, ở một số trường hợp vẫn có thể sử dụng cầu môn di động nhưng vẫn đảm bảo tính cố định.

Bề mặt sân thi đấu: 

• Tùy từng vào bộ môn thể thao mà chất liệu làm sân có thể lát gỗ hoặc phủ chất liệu nhân tạo. Nhưng vẫn đảm bảo phải mềm, phẳng và không bị bào mòn.
• Tuyệt đối bề mặt sân không được làm bằng xi măng hoặc đá dăm.

Luật 2: Bóng tiêu chuẩn dành cho thi đấu

Chất lượng và kích thước: 

• Hình cầu và có chất liệu vỏ làm bằng da hoặc chất liệu khác tương ứng.
• Chu vi quả bóng từ 62cm đến 64cm, cùng trọng lượng nặng từ 400g đến 440g.
• Áp suất của bóng từ 400 – 600gr/cm2.

Thay thế bóng khi bị hỏng: 

• Trong quá trình thi đấu bếu bóng bị hỏng thì phải tạm dừng trận đấu. Trận đấu sẽ được bắt đầu lại với quả bóng mới.
• Đối với trường hợp nếu bóng bị hỏng ngoài cuộc đấu thì sẽ được bắt đầu lại theo các tình huống thích hợp với Luật thi đấu bóng đá.Trọng tài là người có quyền quyết định thay thế bóng trong trận đấu.

Quy định của Hội đồng Luật quốc tế: 

• Tuyệt đối không sử dụng bóng làm bằng nỉ trong các giải thi đấu quốc tế.
• Độ nảy của bóng khi thả với độ cao là 2m phải từ 50cm đến 65cm. Như vậy mới đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật và được sử dụng trong các trận thi đấu.
• Những quả bóng đã qua kiểm nghiệm và có một trong các chứng chỉ sau: FIFA APPROVED – FIFA INSPECTED – INTERNATIONAL MATCHBALL STANDARD mới đảm bảo tiêu chuẩn cho các giải đấu do Liên đoàn bóng đá quốc gia tổ chức. Với những trường hợp khác, bóng thi đấu phải đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật của luật II.
• Trong các trận đấu do FIFA tổ chức, điều lệ giải đấu có thể giới hạn kích cỡ và số lượng các logo. Tuyệt đối không có bất kỳ loại hình quảng cáo nào xuất hiện trên bóng thi đấu trừ logo của giải.

Luật 3: Số lượng cầu thủ tham gia thi đấu

Cầu thủ

• Mỗi đội có tối đa 5 cầu thủ trong đó có một thủ môn.

Trình tự thay thế cầu thủ

• Trong bất kỳ trận đấu nào đều cần có cầu thủ dự bị để thay thế.
• Số lượng cầu thủ dự bị là 7 và không giới hạn số lần thay thế (kể cả thay thế thủ môn dự bị).
• Cầu thủ dù đã ra sân thi đấu vẫn có quyền quay trở lại sân và được thực hiện khi bóng trong hoặc ngoài cuộc đấu, quy định như sau:

• Cầu thủ thay thế phải qua sân khu vực thay cầu thủ của đội mình
• Cầu thủ được thay thế cũng phải vào từ khu vực thay của đội mình và đợi cầu thủ bị thay đã hoàn toàn ra khỏi sân thi đấu.
• Trọng tài là người quyết định cầu thủ dự bị được tham gia thi đấu hay không.
• Việc thay người kết thúc khi cầu thủ được thay thế đã vào sân và cầu thủ bị thay đã rời sân.

Lưu ý: Cầu thủ cũng có thể thay vị trí của thủ môn nhưng cần báo trước cho trọng tài về sự thay thế này theo quy định.

Lỗi và cách xử phạt

Trường hợp 1: Nếu trong quá trình thay người cầu thủ bị thay thế chưa rời khỏi sân mà cầu thủ dự bị đã vào thì:

• Trận đấu tạm dừng và buộc cầu thủ bị thay thế nhanh chóng rời sân.
• Cầu thủ vào sân có thể bị phạt thẻ vàng hoặc cảnh cáo, buộc cầu thủ đó rời sân để hoàn tất thủ tục thay người.
• Quả phạt gián tiếp cho đội đối phương tại nơi bóng dừng chính báo hiệu cho trận đấu được bắt đầu lại.

Trường hợp 2: Nếu trong quá trình thay thế người, cầu thủ rời sân không đúng khu vực thì:

• Dừng trận đấu và cảnh cáo, phạt thẻ vàng, buộc cầu thủ đó rời khỏi sân.
• Trận đấu tiếp tục lại bằng quả phạt gián tiếp cho đối phương.

Những quyết định của Hội đồng Luật quốc tế

• Mỗi đội phải có 5 người để bắt đầu trận đấu
• Nếu một trong hai đội không còn đủ cầu thủ trên sân thì trận đấu sẽ bị hủy bỏ.
• Một huấn luyện viên được chỉ dẫn chiến thuật cho các cầu thủ nhưng không được phép cản trở cầu thủ, trọng tài làm nhiệm vụ.

Luật 4: Trang phục thi đấu trên sân

Sự an toàn

• Nghiêm cấm các cầu thủ không được mang bất kỳ vật gì nguy hiểm cho bản thân và các cầu thủ khác.

Trang phục cơ bản

• Bọc ống quyển: Đảm bảo được bít tất phủ kín và có khả năng bảo vệ tốt.
• Áo thi đấu: Phải có ống tay
• Quần đùi: Nếu mặc quần giữ ấm phải đảm bảo cùng màu với quần đùi thi đấu.
• Giày đá: Chỉ được sử dụng chất liệu bằng vải, da mềm hay giày có đế cao su mềm hoặc chất liệu tương tự.

Trang phục thủ môn

• Mặc trang phục có màu dễ phân biệt với các cầu thủ trên sân và trọng tài.
• Được quyền mặc quần dài
• Thay thế thủ môn bằng một cầu thủ dự bị yêu cầu cầu thủ đó phải có đúng số áo mà cầu thủ đó đăng ký.

Lỗi và cách xử phạt

• Bất kỳ cầu thủ nào vi phạm luật này đều bị trọng tài mời ra khỏi sân để chỉnh lại trang phục. Khi muốn quay lại sân phải thông báo cho trọng tài.

Bắt đầu lại trận đấu

• Trận đấu được bắt đầu lại bằng một quả phạt gián tiếp cho đội đối phương tại vị trí bóng dừng.

Những quyết định của Hội đồng Luật quốc tế

• Ban tổ chức sẽ phạt bất cứ cầu thủ nào để lộ áo có biểu ngữ hoặc quảng cáo.

Luật 5: Trọng tài chính trong trận đấu

Trong mỗi trận đấu đều có trọng tài chính điều khiển. Hội đồng luật thi đấu bóng đá quy định quyền hạn, nhiệm vụ của trọng tài. Bắt đầu có hiệu lực ngay khi trọng tài bước vào sân thi đấu và kết thúc khi rời sân.

Mọi quyết định của trọng tài đưa ra trong trận đấu đều là những quyết định cuối cùng

Trọng tài có những quyền hạn và nhiệm vụ trong thi đấu

• Đảm bảo luật thi đấu trong bóng đá được áp dụng và thực thi
• Nghiêm cấm thổi phạt những lỗi có thể tạo lợi thế cho đội vi phạm
• Kiểm soát nắm bắt diễn biến trận đấu
• Trong trường hợp không có thư ký bấm giờ hoặc trọng tài thứ ba, trọng tài chính đảm bảo nhiệm vụ theo dõi thời gian thi đấu.
• Có quyền dừng trận đấu nếu thấy có bất cứ vi phạm nào liên quan đến Luật bóng đá.
• Trọng tài có quyền cảnh cáo đối với bất cứ cầu thủ nào có hành vi khiếm nhãn, hành động vi phạm Luật bóng đá. Đặc biệt có quyền truất quyền thi đấu nếu hành vi đó vẫn tái diễn.
• Không cho phép bất kỳ người nào vào sân trừ cầu thủ và trọng tài thứ hai.
• Dừng trận đấu nếu nhận thấy có cầu thủ bị chấn thương nghiêm trọng. Nếu nhẹ thì trọng tài đợi bóng ngoài cuộc mới được thổi còi tạm dừng trận đấu.
• Ra hiệu cho trận đấu tiếp tục lại sau mỗi lần dừng.
• Quyết định bóng thi đấu có đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật như trong Luật II.

Luật 6: Trọng tài thứ phụ

Hay còn gọi là trọng tài thứ hai, hoạt động chủ yếu ở phía đối diện với trọng tài chính. Quyền hạn và nhiệm vụ của trọng tài thứ phụ gồm:

• Trọng tài chịu trách nhiệm theo dõi thời gian 2 phút phạt dành cho đội bóng có cầu thủ bị truất quyền thi đấu nếu không có thư ký bấm giờ hoặc trọng tài thứ ba.
• Theo dõi việc thay đổi cầu thủ có vi phạm Luật không.
• Theo dõi thời gian hội ý.

Lưu ý: Nếu trọng tài thứ phụ làm việc không có trách nhiệm và công bằng thì trọng tài chính có quyền thay đồng thời báo cáo sự việc với ban tổ chức giải đấu.

Luật 7: Thư ký bấm giờ và trọng tài thứ ba

Nhiệm vụ của thư ký bấm giờ

• Bấm đồng hồ chạy khi trận đấu bắt đầu bằng quả giao bóng, đá biên, phát bóng, phạt góc, phạt trực tiếp…
• Bấm dừng đồng hồ khi bóng ở ngoài cuộc
• Theo dõi thời gian hội ý
• Dùng ký hiệu và còi để báo hiệu khi kết thúc thời gian mỗi hiệp.
• Ra hiệu cho phép hội ý mỗi khi ban huấn luyện yêu cầu.
• Theo dõi việc trọng tài xử phạt 5 lỗi tổng hợp.
• Theo dõi những lần dừng trận đấu với lý do cụ thể.

Nhiệm vụ của trọng tài thứ ba

• Theo dõi hoạt động của thư ký bấm giờ.
• Theo dõi và ghi chép 5 lỗi tổng hợp.
• Ghi chép những lần tạm dừng và nguyên nhân tạm dừng trận đấu.

Luật 8: Thời gian thi đấu

• Mỗi hiệp gồm có 20 phút thi đấu.
• Việc theo dõi trận đấu do thư ký bấm giờ chịu trách nhiệm và trọng tài thứ ba.
• Một đội bóng được hưởng quả phạt đền trước khi kết thúc mỗi hiệp phải đảm bảo thời gian đủ để thực hiện xong quả phạt đó.
• Thời gian giữa hiệp là 15 phút.
• Các đội được hội ý một lần với thời gian 1 phút.
• Các cầu thủ hội ý phải tập trung ở trong sân và không được rời khỏi sân thi đấu.
• Huấn luyện yêu cầu hội ý phải qua trọng tài thứ hai.

Luật 9: Bắt đầu và bắt đầu lại trận đấu

Bắt đầu trận đấu

• Tung đồng tiền là cách xác định chọn sân và đá quả giao bóng bắt đầu trận đấu.
• Sau khi tiếng còi bắt đầu trận đấu, cầu thủ được giao bóng ở điểm trung tâm sân về phía đối phương.
• Các cầu thủ không được giao bóng phải đứng cách xa bóng 3m.
• Cầu thủ không được chạm bóng lần thứ 2 nếu chưa chạm hoặc đá bởi cầu thủ khác.
• Sau mỗi bàn thắng, đội vừa bị thu được quyền giao bóng.
• Hiệp 2 bắt đầu, hai đội đổi sân và đội được giao bóng ở hiệp 2 chính là đội không được giao bóng ở hiệp 1.

Bắt đầu lại trận đấu

• Trận đấu được tiếp tục lại bằng quả thả bóng chạm đất là khi bóng chưa vượt khỏi các đường giới hạn.
• Trong trường hợp bóng dừng ở khu phạt đền thì quả thả bóng chạm đất được thực hiện trên vạch 6m.
• Không cầu thủ nào được đá bóng khi bóng chưa chạm mặt sân, nếu vi phạm sẽ thực hiện lại.

Luật 10: Bóng trong và ngoài cuộc thi đấu

Bóng trong cuộc 

• Bóng bật từ cột dọc hoặc xà ngang cầu môn vào trong sân.
• Bóng bật vào sân từ trọng tài thứ hai hoặc trọng tài chính ở vị trí đứng trong sân.
• Hành vi được coi là phạm Luật khi trọng tài chưa thổi còi dừng trận đấu.

Bóng ngoài cuộc

• Bóng vượt ra khỏi đường biên dọc hoặc đường biên ngang.
• Sau khi tiếng còi dừng trận đấu của trọng tài vang lên.

Luật 11: Bàn thắng hợp lệ

• Bàn thắng sau khi đã hoàn thành vượt khỏi biên ngang giữa hai cột và xà ngang sẽ được công nhận. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp đặc biệt do Luật quy định.

Luật 12: Những quả phạt

• Gồm có phạt trực tiếp và phạt gián tiếp.
• Khi thực hiện quả phạt, cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng tối thiểu 5m.
• Bóng phải để chết khi thực hiện và cầu thủ vừa đá phạt không được chạm bóng lần hai nếu chưa có cầu thủ khác chạm hoặc đá.

Luật 13: Phạt đền

• Nếu cầu thủ phạm một trong những lỗi phạt trực tiếp thì sẽ bị phạt quả phạt đền. Bóng sẽ được đá trực tiếp vào cầu môn đội phạm và bàn thắng sẽ được công nhận.
• Nếu quả quạt ở phút cuối mỗi hiệp phải đảm bảo thời gian thực hiện xong quả phạt đền.

Luật 14: Đá biên

• Bóng vượt qua đường biên dọc dù ở mặt sân hay trong không gian, cầu thủ không chạm bóng cuối cùng sẽ được đá biên ở bất kỳ vị trí.
• Cầu thủ có thể dẫm một phần chân lên đường biên dọc hoặc đứng ngoài sân.
• Cầu thủ thực hiện quả đá biên không được chạm bóng lần 2 nếu chưa có cầu thủ khác chạm hoặc đá vào.
• Đội đối phương cần đứng cách bóng tối thiểu 5m.
• Quả đá biên bay trực tiếp vào cầu môn sẽ không được công nhận.

Luật 15: Quả phạt góc

• Vị trí thực hiện ở cung đá phạt góc.
• Đội đối phương đứng cách bóng 5m.
• Nếu bóng trực tiếp vào cầu môn đội đối phương, bàn thắng sẽ được ghi nhận.

3. NHỮNG HƯỚNG DẪN VỀ ĐÁ LUÂN LƯU 6M

Trong những trận đấu loại trực tiếp có kết thúc hòa thì đá luân lưu 6m sẽ được thực hiện như sau:

• Cầu môn để đá luân lưu do trọng tài chọn.
• Tiến hành bốc thăm đội được đá quả đầu tiên bằng cách tung đồng tiền do trọng tài thực hiện.
• Ghi chép kết quả mỗi lần đá.

Quy định của mỗi đội được đá 5 quả:

• Đá luân lưu xen kẽ giữa hai đội.
• Thông báo danh sách 5 cầu thủ thực hiện đá luân lưu.
• Khi chưa thực hiện hết 5 quả, nếu đội nào ghi được nhiều bàn thắng hơn so với đội kia thì trọng tài cho dừng lại.
• Trường hợp đá đủ 5 quả, hai đội có số bàn bằng nhau sẽ tiếp tục đá đối xứng từng quả cho tới khi đội nào ghi được nhiều bàn thắng hơn.
• Cầu thủ bị truất quyền thi đấu không được tham gia vào đội hình đá luân lưu 6m.
• Mọi cầu thủ trong sân đều có quyền thay thế thủ môn.

Trên đây là những kiến thức tổng hợp về Luật bóng đá 5 người. Hy vọng độc giả có thêm sự hiểu biết về loại hình bóng đá này. Hẹn gặp lại các bạn trong các chuyên mục tiếp theo.